Korzenie wolności ’89 z perspektywy innego spojrzenia mieliśmy okazję poznać dzięki ostatniej rozmowie festiwalowej. Rafał Bubnicki (Z-ca Dyrektora Odra-film, opozycjonista z czasów PRL) rozmawiał na ten temat z Kornelem Morawieckim (działaczem opozycji w czasach PRL, liderem Solidarności Walczącej) w sali kina Nowe Horyzonty.
Dialog uczestników był dodatkowo opatrzony ładunkiem emocji gdyż jeden z nich był współorganizatorem rozmów przy okrągłym stole, podczas gdy drugi je kontestował.
Na pytanie: czy Solidarność Walcząca trafnie oceniła sytuację międzynarodową i możliwe skutki takich rozmów, Kornel Morawiecki potwierdził. Te świnie, nawet w sowietach im się nie chciało walczyć o trwałość systemu”. Solidarność Walcząca uważała, że nie należy próbować zmieniać systemu, że należy czekać aż upadnie i wtedy zgarnąć całą pulę.
Kornel uważa, że rozmowy przy okrągłym stole zostały źle przeprowadzone. Po pierwsze, że rozmawiano z pachołkami zamiast Panami ówczesnej rzeczywistości, po drugie zaś, że komuniści byli traktowani nadal jako poważni gracze choć w rzeczywistości nie mieli już siły by zagrozić Polakom. „Żeby to zrozumieć potrzeba głębszego spojrzenia a nie naiwności politologów” – mówi.
W dalszej części rozmowy Kornel Morawiecki wytyka błędy transformacji, których – jak uważa skutki odczuwamy do dziś. „Zabrakło ciosu, pójścia dalej”. Uczestnikom rozmów zarzuca prywatę i interesowność, zarówno po stronie komunistów jak i Solidarności.
Na pytanie: czy wybory 4 czerwca były porażką, czy sukcesem odpowiada: „Nie można nazwać sukcesem wyboru Jaruzelskiego na prezydenta”. Zgadza się ze stwierdzeniem, że 4 czerwca jest w jakimś sensie ważną datą, gdyż wtedy właśnie przełamany został system. Jednak jako ważniejszą datę podaje datę podpisania porozumień sierpniowych. „Sierpień ’80 to inna Solidarność niż ta co przy okrągłym stole, brakuje dynamiki społeczeństwa”.
Jak mogło być inaczej? „Każdy, inny scenariusz sprawdził by się lepiej, 10 lat prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego to dowód porażki 4 czerwca”.