Instytut Literacki został założony z inicjatywy Jerzego Giedroycia 1946 roku w Rzymie, a od 1947 roku działał w Maisons-Laffitte pod Paryżem. Wydawał miesięcznik „Kultura”, kwartlnik „Zeszyty Historyczne” oraz książki w serii Biblioteka „Kultury”. Przyczynił się walnie – jako jeden z najważniejszych polskich ośrodków politycznych na emigracji – do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1989 roku. Największe zasługi położył jednak Instytut w przybliżaniu dorobku piśmiennictwa polskiego, traktowanego całościowo, bez podziału na twórczość emigracyjną i krajową. Z Instytutem Literackim współpracowali m.in.: Andrzej Bobkowski, Józef Czapski, Witold Gombrowicz, Gustaw Herling-Grudziński, Marek Hłasko, Stefan Kisielewski, Juliusz Mieroszewski, Czesław Miłosz, Marek Nowakowski, Kazimierz Orłoś, Jerzy Stempowski, Kazimierz Wierzyński.
Jerzy Giedroyc zmarł w 2000 roku. Obecnie funkcje dyrektora Stowarzyszenia Instytut Literacki „Kultura” pełni Wojciech Sikora, a instytucja głównie zajmuję się udostępnianiem zbiorów archiwalnych, wydawaniem korespondencji Jerzego Giedroycia ze współpracownikami, przybliżaniem dorobku Instytutu Literackiego młodym pokoleniom.